Automatische Keerlus met één relais (+ weerstand) en twee reedcontacten voor analoog 2 rail systeem.
Voor een 2 rail gelijkstroombaan is er een eenvoudige en goedkope oplossing die je zelf kunt maken met één relais (+ weerstand) en twee reedcontacten.
We gaan uit van 12VDC stuurspanning voor de wisselspoelen en het relais. Voor iedereen die een beetje elektrokennis heeft, is onderstaand schema n.a.w. goed te begrijpen:
Het Principe:
- Een door een magneet (onder de lok) geactiveerde automatische keerlusregeling.
- Trein komt keerlus binnen, altijd via de afbuigende stand van de wissel. Dit omdat na inschakelen van de controlespanning (12VDC) de afbuigende wisselstand wordt bereikt (NC contact 4 van het relais) en omdat eerst de Reset 1 (Reedcontact) wordt bereikt voordat de trein de keerlus binnen gaat.
- Wanneer schakelaar 2 (Reedcontact) bereikt wordt, wordt het relais bekrachtigd.
- Via het hulpcontact 3 en weerstand R1 * blijft het relais in deze positie totdat de Reset schakelaar 1 wordt geactiveerd.
- Doordat bij inschakelen van Reset 1 de spanning over de relaisspoel 0Volt wordt valt deze af.
- Met het omschakelen van het relais wordt de wisselstand gewijzigd en ook de rijspanning van Blok B wordt omgepoold.
- We gaan uit van zelf afschakelende wisselspoelen.
- Hier wordt dus de rijspanning omgepoold en is beschikbaar zonder de rijrichting te wijzigen.
Een tweede set zoals hierboven ( blok A) zorgt voor een “vol automatische” pendellijn waarbij de trein altijd dezelfde kant op kijkt, maar toch over het enkelsporige blok B twee richtingen kan volgen.
Let op! De afstand tussen de reset 1 en de wissel moet groot genoeg zijn om een complete treinlengte te overbruggen.
* De weerstand R1 behoeft enige uitleg.
Een gelijkspanningsspoel, die van het relais, moet worden gekozen in het 12VDC bereik. 9Volt zou voor deze schakeling beter zijn, maar die zijn wat lastig te verkrijgen. (6 volt met aangepaste weerstand kan natuurlijk ook)
Typerend voor dergelijke spoelen is dat ze een maximale spanning van ongeveer 16VDC kunnen verwerken. De houdspanning echter is slechts 8Volt. Hiermee hebben we een relais dat dus al bij 9VDC in komt. De weerstand in serie met de spoel zal dus 1/4 van de spanning (3V) voor zijn rekening nemen. (spoel =3/4 van 12V=9V) Een relaisspoel van bv. 600 (Ohm), vraagt dus om een 200 weerstand. (180 uit de E12 reeks)
Bij 600+180 en 12VDC hoort een stroom van iets meer dan 15mA.
Een 1/4Watt weerstand lijkt voldoende. Echter, wanneer Reset 1 permanent bekrachtigd wordt (trein stopt precies boven Reset 1), zal er een stroom van 70mA (180 bij 12Volt) = 0,8Watt gaan lopen. Een 1Watt weerstand is uit veiligheidsoverwegingen dus aan te raden.
Met dank aan Kees Sonneveld voor deze goede tip!!
perfect! that is just what i was looking for! my plan is to have a loop to loop train track and two sets of these is good enought for me still i worry about the 4 pole relay may nnot be available in my area but 2 pole might work just need to add extra wires to get it to work
Hi Mathew,
If a 4-pole relay cannot be obtained, just take two (2) 2-pole relays and switch the coils in parallel. The resistor may be too high in value, thus also parallel the same resistor twice or a single resistor half the value of the orginal one.
Hallo, moet er tussen blok A en blok B geen geïsoleerde rail las zitten? Want op deze manier heb je geen verschil tussen blok A en blok B. Of heb ik het dan helemaal mis. En volgens mij zou dat dan moeten tussen het reed contact en de aansluitingen van het relais contact 1 en 2.
Een andere vraag, als je een bistabiel relais met 2 spoelen neemt dan heb je overname contact 3 en de weerstand toch niet nodig?
Met vriendelijke groet
En dan nog een dingetje als je door de wissel bent en dan weer over reset 1 rijd wordt de + en – weer omgedraaid waardoor je de andere kant oprijd lijkt mij.