Solderen van draden aan de rails

Voor een goede stroomtoevoer is het solderen van de draden rechtstreeks aan de rail wel zo handig (en zo mooi), maar hoe werkt dat dan?

Alhoewel er ook standaard oplossingen zijn om draden aan je rails te verbinden is solderen m.i. een betere oplossing. Ook is het een mooie oefening om goed te leren solderen. Niet moeilijk, maar wel moeilijk genoeg om goed mee te kunnen oefenen.

Als je de draden aan de rails soldeerd voorkom je dat de lelijke aansluitklemmen het aanzien van je baan er niet beter op maken, en zorg je tevens voor een erg goed contact wat echt beter werkt op de langere termijn.

Onderstaand een aantal tips en een stappenplan om draadjes aan de rails te solderen:

Welke rails:

Alleen rails van koper, zilver en verzilverde rails kun je goed solderen. Metalen rails niet (punt). Alleen met toevoegen van extra en soms schadelijk vloeimiddel heb je een kans, maar het blijft een slechte soldering die snel weer los zal laten. M.i. is dat geen optie. In het algemeen geldt dat m.u.v. de oude Marklin rails alles wel te solderen is. Als je 100% zeker wilt weten of de rails die jij hebt wel te solderen zijn is het gewoon een kwestie van proberen op een afval stukje.

Hoe vaak moet ik een draadje aan de rails solderen?

M.i. liever 100x teveel dan 1x te weinig. Als je eenmaal weet hoe je goed kunt solderen is het een koud kunstje om na iedere wissel of kruising een voeding aan je baan te solderen. Helemaal als je een ringleiding onder je baan hebt gelegd is het prima overzichtelijk te houden. Zelf soldeer ik op al de plekken waar een stip staat een draadje waardoor de lokjes echt kruipend door de wissels rijden en nergens meer stoppen door slechte contacten e.d. Wie de NBaan al eens heeft zien rijden weet nu waar het aan ligt dat alles ook langzaam nog zo mooi rijdt. Dat heeft dus weinig tot niets te maken met de digitale aansturing van de trein, maar wel en vooral de ringleiding en het solderen van veel draadjes op alle plekken na en voor wissels e.d.

Binnenkant, zijkant, railas of onderkant:

Er zijn 4 (eigenlijk 3) plaatsen waar een draad aan de spoorstaaf gesoldeerd kan worden:

Je gelooft het niet, maar echt waar……. ik heb iemand gezien die in alle goedheid de draadjes aan de binnenkant van de spoorstaaf aan het solderen was… dat gaat dus niet goed. De binnenkant is bedoeld voor de wielflensen en alles wat daar zit laat je trein hobbelen. Ja, aan de binnenkant van de railstaaf zie je er inderdaad weinig van, maar het zal nooit goed gaan werken. Niet doen dus. Daarmee blijven er nog 3 echte opties over:

In het stappenplan wat verder in dit artikel wordt getoond is er gekozen voor het solderen aan de zijkant van de rails. Aan de rail- asjes / aan de onderkant solderen gaat echter ook prima, maar dat kan natuurlijk alleen als je de rails nog los hebt liggen. Is solderen aan de zijkant lelijk? Als je goed soldereert zie je er weinig van aangezien je een dunne draad en weinig soldeer hebt gebruikt.

Na het ballasten en wellicht vervuilen is het al helemaal minimaal wat je dan nog ziet. In werkelijkheid zitten die draden er ook, dus ook wat dat aangaat is solderen aan de zijkant m.i. geen enkel probleem:

Als je aan de onderkant van de railasjes wilt solderen is er wel één aandachtspunt: Soldeer de draadjes aan de losse rail asjes en voorkom dat er soldeer tussen de asjes en railstaaf komt. Die krijg je anders nooit meer los en ooit wil je je baan wellicht toch eens afbreken….. Als je rechstreeks aan de onderkant van de spoorstaaf soldeert heb je dat probleem natuurlijk niet.

Stappenplan:

Let op, de onderstaande stappen worden in werkelijkheid HEEL snel achter elkaar uitgevoerd.

Laat de soldeerbout eerst GOED op temperatuur komen (geduld….geduld…..) en maak dan de bout schoon op een IETS vochtige spons en vertin de punt een beetje door er wat soldeer overheen te laten smelten:

Als je nog geen super ster bent in solderen, smeer je nu wat vloeimiddel (in dit geval purine) op de rails:
–

Daarna maak je eerst het onderdeel wat je wilt solderen warm, dus in dit geval tegen de spoorstaaf:

  –
Doe een klein(!) beetje soldeer op het te solderen oppervlakte. Daarmee vertin je het een beetje:
  –

Vertin het uiteinde van de draad die je op de rails wilt solderen op dezelfde manier. Maak het draadje warm:

Doe op de warme draad een beetje soldeer wat naar de soldeerbout trekt: (dus niet het soldeer op de soldeerbout drukken, maar op de draad zelf)

Leg nu de vertinde draad op de vertinde rails en zet de soldeerbout op de draad. Doe nu wat (zo weinig mogelijk) soldeer tussen de draad en de rails.

Haal de bout weg, NIET bewegen en laat de soldering rustig afkoelen. Nu is je soldering helemaal klaar en zit alles muurvast. Het kenmerk van een goede soldering aan de rails is dat deze glimt en niet dof is.

Conclusie:

Als je een beetje geduld hebt, is het solderen van rails niet zo moeilijk. Werk met de goede spullen (die niet duur hoeven te zijn) en zorg dat je schoon werkt. Een schone soldeerbout met vertinde punt met de juiste temperatuur is het halve werk. De rest is techniek en gewoon een kwestie van oefening.

In deze serie zijn de volgende artikelen gepubliceerd:

• Solderen kun je leren
• De soldeerbout
• Hoe maak je de soldeerbout schoon 
• Soorten soldeer en vloeimiddel
• Hulpmiddelen om mee te solderen
• Vertinnen van draden
• Draden solderen aan de rails
• Schoonmaken van de soldeerbout
• De meest gemaakte soldeerfouten

.